Gepubliceerd: 27 May 2021
Vandaag een jaar geleden overleed George Floyd in de VS. Het leidde tot hevige protesten in Amerika. In vele landen, waaronder Nederland, gingen tienduizenden mensen de straat op tegen politiegeweld en institutioneel racisme. We zijn de afgelopen dagen door meerdere journalisten gevraagd hoe wij terugkijken op het afgelopen jaar. Hier een paar feiten over 2020, daarna onze visie.
Meer klachten
In 2020 ontving de politie in totaal 13.326 klachten. Dat staat in het jaarverslag van de politie. Dit is 29% meer dan het totaal aantal ontvangen klachten (10.322) in 2019.
Meer politiegeweld
In datzelfde jaarverslag staat dat de politie in 2020 bij 17.005 incidenten geweld gebruikte. Daarbij was sprake van 27.271 geweldsaanwendingen, zoals dat heet. In 2019 gebruikte de politie nog 24.000 keer geweld. Een stijging van 14% dus.
Meer politiedoden
Wij monitoren sinds 2016 hoeveel mensen overleden onder verantwoordelijkheid van de politie. In 2020 overleden 16 mensen bij of na een aanhouding. Niet eerder, sinds wij de overlijdensgevallen registreren, overleden zoveel mensen.
Reactie politiek
Je zou denken dat de Tweede Kamer en de Minister van Justitie en Veiligheid hier bovenop springen om de teugels aan te trekken en de politie ter verantwoording te roepen. Maar nee….
Meer bevoegdheden voor de politie
Kort na de jaarwisseling, in februari 2021, werd de nieuwe ambtsinstructie van kracht. De ambtsinstructie geeft de politie fors ruimere bevoegdheden om geweld te gebruiken. Zie bijvoorbeeld de inzet van de politiehond, pepperspray, rubberkogels en schieten ter aanhouding. Ook zegt de Nederlandse Orde van Advocaten dat de taser straks ingezet mag worden tegen iedereen die zich verzet bij een aanhouding. De invoering van de taser, zo bleek uit deze uitzending van Medialogica, berust op oneigenlijke argumenten.
Betere rechtspositie voor agenten
Een aantal maanden later, in mei 2021, stemde de Eerste Kamer in met een nieuw wetsvoorstel. Deze wet heeft als doel om agenten een betere rechtspositie te geven en werd aangenomen ondanks de duizenden handtekeningen die wij bij de Eerste Kamer aanboden.
Onze visie
Een jaar na de protestgolf die volgde op de dood van George Floyd is er niet méér rechtvaardigheid, méér gelijkwaardigheid en méér representatie. Er is niks veranderd omdat de geschreven en ongeschreven regels niet aangepast zijn. Integendeel: de politie heeft meer geweld gebruikt en meer klachten ontvangen en desondanks heeft de politie ruimere bevoegdheden gekregen om geweld te gebruiken én heeft de politie een betere rechtspositie gekregen. Kennelijk vinden de Tweede Kamer, de Eerste Kamer en de regering de belangen van agenten en de politie belangrijker dan de belangen van burgers.