Turkse- en Surinaamse-Nederlanders worden zo’n twee keer vaker door de politie gecontroleerd dan mensen die twee in Nederland geboren ouders hebben. Marokkaanse-Nederlanders overkomt dat zelfs 2.5 keer vaker dan Nederlandse-Nederlanders. Dat blijkt uit de Veiligheidsmonitor, een onderzoek onder 180.000 Nederlanders dat iedere twee jaar plaatsvindt (tabel hier).
Geen nieuw inzicht
Het is de eerste keer in Nederland dat zoveel mensen gevraagd werden naar hun ervaringen met politiecontroles. Het levert echter geen nieuwe inzichten op. De uitkomsten zijn in lijn met eerdere onderzoeken, zoals “Ervaren discriminatie in Nederland” uit 2014, “Boeven vangen” uit 2016, de EU-MIDIS II rapportage uit 2017, “Politieaanpak van etnisch profileren in Amsterdam” uit 2019 en onze “Monitor Etnisch Profileren” uit 2020. Het onderzoek van de Veiligheidsmonitor bevestigt dus wat iedereen al jarenlang weet.
Reactie politie
Gevraagd naar een reactie zei een woordvoerder van de politie tegen het AD: “het laat zien dat de politie nog iets te doen heeft als het gaat om het vertrouwen van iedereen binnen de samenleving.” Een betere uitleg kan volgens de woordvoerder “hopelijk bij mensen de indruk wegnemen dat zij worden gecontroleerd vanwege uiterlijke kenmerken.”
Onze reactie
De maatregelen die de politie neemt tegen etnisch profileren zijn volstrekt vrijblijvend. Het handelingskader professioneel controleren is onbekend bij de politie. De app tegen etnisch profileren wordt niet gebruikt om etnisch profileren tegen te gaan. Stopformulieren wil de politie niet. Van de trainingen met VR-brillen is bekend dat het niet helpt om met agenten in gesprek te gaan over etnisch profileren. Daarnaast is er nog nooit een agent ontslagen vanwege etnisch profileren, sterker nog agenten die in de documentaire De Blauwe Familie intern racisme aankaarten werden de organisatie uitgewerkt.
Met de reactie dat ‘een betere uitleg goed is voor het vertrouwen’ slaat de politie de plank volledig mis. Dat deze reactie komt op de eerste werkdag van de nieuwe korpschef Janny Knol, die zich zegt in te zetten tegen discriminatie, is ronduit pijnlijk. Het is hoog tijd dat de politie etnisch profileren gaat aanpakken.