We zijn bekend van ons werk tegen etnisch profileren en politiegeweld, maar wist je dat we ook hulp bieden aan nabestaanden van mensen die zijn overleden bij of na aanhouding?
Hulp aan nabestaanden
Om nabestaanden op een betekenisvolle manier bij te staan, organiseerden wij in 2024 twee bijeenkomsten waar nabestaanden samen kwamen en hebben we een herdenking voor de Tweede Kamer georganiseerd. Ook geven we doorlopend advies over juridische procedures.
Database fatale incidenten
Online houden we een overzicht bij van alle slachtoffers die zijn overleden onder verantwoordelijkheid van de politie en de Koninklijke Marechaussee. Dat doen we al sinds 2016 om overledenen een stem en een gezicht te geven. We monitoren o.a. hoeveel slachtoffers een migratieachtergrond hebben, hoeveel ‘verward' gedrag vertoonden en of de overlijdensgevallen leiden tot strafzaken tegen betrokken politiemensen. Uit onze monitoring blijkt dat gemiddeld iedere maand iemand overlijdt bij of na een aanhouding. Nederlanders met een migratieachtergrond overleden 11 keer vaker onder verantwoordelijkheid van wetshandhavers dan op grond van hun aandeel in de bevolking verwacht mocht worden. Ter vergelijking: in Amerika overlijden zwarte Amerikanen 2.5 keer vaker dan witte Amerikanen dan je op grond van hun aandeel in de bevolking mag verwachten.
Rechtspositie nabestaanden
In 94% van de zaken gaat het OM niet over tot vervolging van de betrokken agenten. Nabestaanden kunnen dan via het Gerechtshof vervolging afdwingen, maar zij hebben geen recht om het onderzoeksdossier van de Rijksrecherche te ontvangen. Dat is funest voor de rechtspositie van nabestaanden. We voerden dit jaar, samen met de nabestaanden, Ypsilon en Slachtofferhulp Nederland, een campagne om dit te veranderen. Ook organiseerden wij een publieke herdenking voor alle slachtoffers. De herdenking vond plaats in Den Haag, op een locatie tussen de Tweede Kamer en het Ministerie van Justitie en Veiligheid. Media besteedden veel aandacht aan de herdenking en de petitie. Bekijk hier het artikel in de Volkskrant, onze bijdrage bij het NPO Radio 1 journaal, een gesprek met een nabestaande bij Radio EenVandaag en een interview met Controle Alt Delete en nabestaanden bij Hart van Nederland.
Petitie resultaat
We hebben een brief gestuurd aan de Tweede Kamer met het verzoek om nabestaanden van fatale incidenten het recht te geven om het volledige dossier te ontvangen zodra het strafrechtelijk onderzoek is afgerond. Bij het commissiedebat Slachtofferbeleid diende Kamerlid Songül Mutluer (PvdA/GroenLinks) een motie in om een onafhankelijk onderzoek te laten verrichten naar de mogelijkheden om dit te realiseren. Deze motie werd helaas verworpen. Zelfs een onafhankelijk onderzoek was voor de Tweede Kamer een brug te ver.
Samen met nabestaanden en advocaten starten we een gerechtelijke procedure om af te dwingen dat nabestaanden toegang krijgen tot deze essentiële dossiers. Jouw steun is daarbij onmisbaar.
Ons werk wordt mede mogelijk gemaakt door donateurs. Wis je dat je ons ook financieel kan steunen? Word donateur.