Meer blauw op straat leidt niet tot minder criminaliteit

Gepubliceerd: 17 May 2021

Een groot onderzoek uit Engeland laat zien dat meer blauw op straat niet helpt om criminaliteit terug te dringen. Intensieve controles op plekken waar veel werd ingebroken hadden geen impact op de criminaliteit.

Wat is er onderzocht?

De politie van Essex besloot vanaf 2013 om vaker te patrouilleren in wijken en buurten waar vaker werd ingebroken. Elke week werd gekeken waar de inbraken plaats vonden. In de week daarna voerde de politie in deze buurten meer patrouilles uit. Dit waren proactieve controles: de agenten reden meer rondjes in die wijken, waardoor soms wel 40% meer agenten in de wijk aanwezig waren.

De onderzoekers volgden anderhalf jaar lang alle 2700 agenten van de politie Essex. Doordat de agenten werkten met GPS-trackers, kon het onderzoeksteam alle politiebewegingen tot op de minuut volgen. De onderzoekers vergeleken vervolgens de criminaliteitscijfers met de bewegingen van de politieagenten.

Wat is de conclusie?

De onderzoekers zagen dat intensieve proactieve politiecontroles geen enkel meetbaar effect hadden op de criminaliteit. Zij vonden geen effect op het aantal inbraken, maar ook niet op andere criminaliteit die op straat plaatsvindt, zoals straatroven. Zelfs in buurten waar het aantal agenten met meer dan 40% toenam, nam de criminaliteit niet af. Meer proactieve politiecontroles, concluderen de onderzoekers, hebben nul (!) effect op de criminaliteit.

Wat is de relevantie voor de Nederlandse politie?

De studie, die overigens al in 2018 werd uitgebracht, zet serieuze vraagtekens bij de inzet op proactief politiewerk. Eerder schreef Controle Alt Delete al dat preventief fouilleren om wapens van straat te halen slechts een opbrengst van 5% heeft. Volgens de onderzoekers uit Essex helpt het niet om meer proactieve controles uit te voeren in wijken waar meer wordt ingebroken. Informatie die inzicht geeft in de impact van politie-inzet is van groot belang: één politieagent kan per dag namelijk maar één keer ingezet worden.

De Nederlandse politie werkt al jaren op dezelfde manier als de politie in Essex. Veel politieteams werken namelijk met CAS, een algoritme dat misdaad voorspelt op basis van historische data. Uit een evaluatie die de Politieacademie uitvoerde in 2017 bleek dat CAS niet werkt. De onderzoekers: “aanwijzingen dat predictive policing uiteindelijk leidt tot minder (stijgende) criminaliteit hebben we niet kunnen vinden." Zelfs de projectleider van CAS gaf in de krant toe dat “de werking van CAS niet wetenschappelijk bewezen en lastig te meten is.”

Onze visie

Onderzoeken zoals deze kunnen gebruikt worden voor een heroriëntatie op de manier waarop de Nederlandse politie wordt ingezet. Samen met Amnesty Nederland hebben we al eerder gepleit voor het stoppen van proactieve controles vanuit mensenrechtenperspectief. Proactieve controles hebben immers een groter risico op etnisch profileren. Nu blijkt dat proactief politiewerk niet efficiënt is omdat het niet leidt tot minder (stijgende) criminaliteit, zou de politie moeten overwegen dit type controles te verminderen. Daarmee komt er ruimte voor andere werkzaamheden, zoals het afhandelen van strafzaken waarbij de verdachte wél in beeld is.

Doe mee

Zet je in tegen etnisch profileren en buitenproportioneel geweld