Predictive policing vergroot niet de slagkracht van de politie maar vergroot wel het risico op etnisch profileren.
Gepubliceerd: 29 Mar 2018
Over de organisatie
Controle Alt Delete is een onafhankelijk platform dat zich inzet voor eerlijke en effectieve controles door de politie. Een politie voor en van iedereen. Dank voor de uitnodiging om hier vandaag te spreken. Wij grijpen deze kans met beide handen aan om onze gedachten met u te delen. Een kritisch, maar constructief geluid waarmee wij u hopen te helpen in het nemen van besluiten.
Predictive policing
We willen het met u hebben over predictive policing, een artificial intelligence instrument om de inzet van politie effectiever, slimmer en gestuurder te laten verlopen. De politie heeft de afgelopen jaren een computersysteem gebouwd dat misdrijven en de locatie van misdrijven voorspelt, genaamd Criminaliteits Anticipatie Systeem (CAS). De focus ligt op high impact crimes zoals straatroof, inbraken en zakkenrollerij. Het systeem wordt gevoed met criminaliteitscijfers van de politie en data van het CBS over de wijk en de mensen die er wonen. Alle basisteams van de politie gaan er mee werken. Tientallen politieteams werken er nu al mee. Op de hot spots en hot times is een agent aanwezig die, hopend op een heterdaad, proactieve controles uitvoert om daarmee potentiële misdadigers te ontmoedigen of te vangen.
Het belangrijkste argument voor het gebruik van predictive policing is dat het helpt om op een meer effectieve manier de criminaliteit omlaag te brengen. Maar is dat ook echt zo? Uit de evaluatie die de Politieacademie uitvoerde bleek van niet: “aanwijzingen dat predictive policing uiteindelijk leidt tot minder (stijgende) criminaliteit hebben we niet kunnen vinden." Zelfs de projectleider van CAS geeft toe dat “de werking van CAS niet wetenschappelijk bewezen en lastig te meten is.” Baat het niet dan schaadt het niet zou je zeggen, maar helaas zijn er een aantal negatieve bijwerkingen die uw aandacht verdienen.
CAS leidt tot meer proactieve controle
Als de agent rondrijdt in een door CAS aangewezen buurt, komt het uiteindelijk aan op mensenwerk: rondkijken, burgers aanspreken en controleren. Proactief controleren. Een onderzoek naar proactief controleren liet zien dat bij de (door de onderzoeker waargenomen) proactieve controles etnisch geprofileerd wordt. In de Randstedelijke teams waarbij de onderzoeker mee liep werd 92% van de proactieve controles uitgevoerd bij burgers met een zichtbare migratieachtergrond (pagina 132). In hetzelfde onderzoek vinden we overigens een indicatie van de opbrengst van proactief controleren. De onderzoekers reden 240 uur mee met de politie terwijl zij tientallen proactieve controles uitvoerden. De opbrengst bleek zorgelijk laag: er werd slechts één strafbaar feit ontdekt (pagina 180).
Bij proactieve controles worden met name onverdachte burgers aangesproken en gecontroleerd. Alles valt en staat bij de instructies die agenten meekrijgen als ze deze controles uitvoeren. De politie heeft afgelopen winter nieuw beleid voor proactieve controles gepresenteerd waarin duidelijk stelling wordt genomen tegen etnisch profileren en agenten wordt meegegeven wat een correcte behandeling is. Er worden daarnaast trainingen gegeven, ambassadeurs tegen etnisch profileren opgeleid en er wordt gestreefd naar meer diversiteit binnen de politie. Het is echter onduidelijk of deze interventies leiden tot eerlijke en effectieve politiecontroles: dit wordt niet gemeten.
Aanbevelingen
1. Zet in op vertrouwen
Op dit moment zijn Nederlanders met een migratieachtergrond vaker ontevreden over het laatste politiecontact dan 'autochtone' Nederlanders. Dit zou niet moeten mogen. Iedereen moet evenveel vertrouwen hebben in de politie, ongeacht de afkomst van de persoon. De politie is namelijk van en voor iedereen. Daar komt ook bij kijken dat weinig vertrouwen negatieve invloed heeft op de effectiviteit van de politie. Als mensen meer vertrouwen hebben in de politie zijn ze geneigd om beter samen te werken met de politie. Het is zelfs zo dat burgers die de politie vertrouwen, de politie eerder bellen als ze iets zien en bereid zijn om informatie te delen. Dit heeft de politie nodig om misdaad effectief te kunnen bestrijden. Kortom het vertrouwen in de politie moet een harde indicator van goed politiewerk worden, net zoals het tegengaan van criminaliteit.
2. Meet etnisch profileren
De politie moet meetbaar kunnen maken dat de interventies tegen etnisch profileren die de afgelopen jaren opgestart en uitgevoerd zijn daadwerkelijk effectief zijn. Dat is cruciaal om het vertrouwen in de politie en de legitimiteit van de politie te versterken. De enige manier om deze cijfers boven tafel te krijgen is door politiecontroles systematisch te monitoren. Politici en burgemeesters moeten in samenwerking met de politie een vorm van systematische registratie en verantwoording van politiecontroles uitwerken die de benodigde inzichten oplevert.
3. Wees transparant
Voor beiden geldt: creëer waarborgen voor eerlijke en effectieve politiecontroles en laat onafhankelijke onderzoekers en toezichthouders meekijken en hierover publiceren.