Sinds de dood van Mitch Henriquez monitort Controle Alt Delete hoeveel mensen overlijden onder de verantwoordelijkheid van wetshandhavers. Al jaren proberen we op verschillende manieren aandacht te vragen voor het aantal mensen die overlijden bij of na een arrestatie, de disproportionaliteit van het aantal overledenen die 'verward gedrag' vertoonden en het aantal overledenen die een migratieachtergrond hebben. Dit keer hebben we een herdenking georganiseerd op de Dam.
Herdenking op de Dam
Op 12 augustus 2023 hebben we een herdenking georganiseerd op de Dam. Dit hebben we gedaan op verzoek van enkele nabestaanden van verschillende overledenen. Het was een waardige herdenking met dank aan het aanwezige (vrijwilligers)team, de prachtige installatie van BuroBraak, de warme woorden van de aanwezige nabestaanden en de steun van advocaat Richard Korver die gerechtigdheid en genoegdoening probeert te krijgen voor velen die zijn overleden onder de verantwoordelijkheid van wetshandhavers. Sinds wij fatale incidenten monitoren zijn er - voor zover bij ons bekend - 102 mensen overleden. Van 65% van de mensen die zijn overleden is de naam onbekend, maar ook voor hen proberen we blijvend aandacht te vragen. Op de grond lagen 102 gele herdenkingsborden met informatie over de persoon, de wijze van overlijden en de stad.
We zijn deze herdenking gestart met een speech van de moeder van Sammy Baker. Haar pijn is een pijn waarvan we hopen dat het andere moeders, vaders, broers, zussen, familie, geliefden en vrienden bespaard blijft.
Ondanks de pijn zet de familie van Sammy Baker krachtig de strijd om gerechtigheid voort. Zij zijn niet alleen. Er zijn helaas nog meer nabestaanden – ook aanwezig op de Dam - die hetzelfde lot zijn toebedeeld. Nabestaanden die bovenop het grote verlies ook tegenwerking, onwaarheden en onduidelijkheid over de dood van hun geliefde familielid moeten proberen te verwerken. De manier waarop justitie en politie met de nabestaanden omgaat houdt de wond open en maakt hun pijn onnodig vele malen groter.
Elke fatale incident is er 1 teveel. Uit onze monitoring blijkt dat ook veel voorkomen had kunnen worden net zoals bij de dood van Sammy.
39% van het aantal personen dat overleed onder de verantwoordelijkheid van wetshandhavers vertoonde, volgens pers- of mediaberichten, 'verward gedrag'. In 30 van deze 38 gevallen - dat is 79% van de gevallen - was de politie hiervan op de hoogte vóórdat ze bij de persoon aankwamen. Dit zijn allemaal mensen die hulp nodig hadden, geen repressieve aanhouding.
Naast een oververtegenwoordiging van mensen met ‘verward gedrag’ is er ook een hevige disproportionaliteit van mensen met een migratieachtergrond die overlijden. Nederlanders met een migratieachtergrond overleden 11 keer vaker onder verantwoordelijkheid van wetshandhavers dan op grond van hun aandeel in de bevolking verwacht mocht worden. Ter vergelijking: in Amerika overlijden zwarte Amerikanen 2,5 keer vaker dan witte Amerikanen, opnieuw, dan je op grond van hun aandeel in de bevolking mag verwachten.
Veel bezoekers waren ook verontwaardigd over het gegeven dat maar 3% van de wetshandhavers zijn vervolgd. Tijdens onze speech hebben we onze oproep gedaan dat:
- iedere persoon die overlijdt onder de verantwoordelijkheid van de politie een stem en een gezicht krijgt.
- nabestaanden de juiste nazorg krijgen.
- alle zaken waarbij iemand overlijdt onder verantwoordelijkheid van de politie door een onafhankelijke rechter beoordeeld worden.
