Halfjaarbericht fatale incidenten in Nederland

Elf mensen overleden bij fatale incidenten in de eerste helft van 2025. Dat is het grootste aantal slachtoffers bij of na aanhoudingen sinds 2016. Mensen met een migratieachtergrond hebben een tien keer grotere kans om te overlijden bij een fataal incident. De etnische ongelijkheid is groter in Nederland dan in de Verenigde Staten. Controle Alt Delete roept de Inspectie Justitie en Veiligheid op om verklaringen voor deze overlijdensgevallen te onderzoeken.

Elf slachtoffers in de eerste helft 2025

In de eerste zes maanden van 2025 zijn tot nu toe elf mensen overleden bij een fataal incident. Tien mensen overleden onder verantwoordelijkheid van de politie, één iemand overleed na een aanrijding met een voertuig van de Koninklijke Marechaussee. De laatste zaak wordt niet onderzocht door het Openbaar Ministerie, de overige zaken wel. Mogelijk zijn er nog meer mensen overleden waarover (nog) niet publiekelijk gecommuniceerd is door het Openbaar Ministerie.

Grootste aantal slachtoffers sinds 2016

Controle Alt Delete geeft bijstand aan nabestaanden en monitort hoeveel mensen jaarlijks overlijden onder verantwoordelijkheid van wetshandhavers: bij een arrestatie, achtervolging, tijdens vervoer of in de politiecel. Het is de eerste keer, sinds de organisatie startte met het monitoren van fatale incidenten in 2016, dat er zoveel mensen overleden in een half jaar tijd. De meeste mensen overleden de afgelopen jaren in de politie-eenheden Amsterdam (16 slachtoffers), Oost-Nederland (13 slachtoffers) en Rotterdam (12 slachtoffers).

Tien keer grotere kans om te overlijden

Uit het langlopende onderzoek van Controle Alt Delete blijkt dat 79% van de slachtoffers een migratieachtergrond heeft. Afgezet tegen het aantal mensen met een migratieachtergrond in Nederland hebben zij een tien keer grotere kans om te overlijden bij of na een aanhouding dan mensen zonder een migratieachtergrond.

In Amerika overlijden ongeveer evenveel witte Amerikanen bij of na een aanhouding als Amerikanen die Black, Hispanic, American Indian, Alaska Native, Native Hawaiian of Pacific Islander zijn. Ook zijn de verschillen in de VS relatief kleiner dan in Nederland: mensen uit deze gemarginaliseerde gemeenschappen hebben een drie keer grotere kans om te overlijden bij een fataal incident dan witte Amerikanen. De etnische ongelijkheid bij fatale incidenten in Nederland is daarmee groter dan in de Verenigde Staten.

Oproep: nieuw onderzoek

Controle Alt Delete roept de Inspectie Justitie en Veiligheid op om verklaringen voor deze overlijdensgevallen te onderzoeken. Daarnaast roept Controle Alt Delete ertoe op dat het Openbaar Ministerie de migratieachtergrond van slachtoffers standaard gaat vermelden, om meer zicht te krijgen op de ongelijke kans om te overlijden bij een fataal incident.

Lees hier de toelichting op de constateringen middels statistieken en uitleg.