Gepubliceerd: 09 Nov 2020
Fysiek geweld tegen de politie
Het vinden van goede cijfers over geweld tegen politieagenten is lastig. In dit artikel van Het Parool staat een interview met Jaap Timmer, waarin hij oude cijfers bespreekt. Uit onderzoek van Jaap Timmer blijkt dat in 1995 naar schatting 600 agenten gewond raakten door geweld door burgers. In 2000 waren dat nog 658, maar in 2005 al 993, in 2009 zelfs 1567. In 2010 raakten 1268 agenten gewond en in 2011 slechts ietsje meer met 1306. Volgens Jaap Timmer zijn deze cijfers gebaseerd op ARBO cijfers. De ernst van de verwondingen zijn uit deze algemene cijfers niet op te maken. Later, in 2017, komt er een nieuwe wijze van geweld registreren genaamd GTPA: geweld tegen politieagenten (link naar de cijfers op de site van de politie):
Deze cijfers geven inzicht in het aantal geregistreerde incidenten, maar geven geen inzicht in het aantal gewonde agenten. Een vergelijking met cijfers van vroeger is daardoor onmogelijk. Wat gelijk opvalt, is dat de GTPA-cijfers voor een deel bestaan uit geweld en voor een deel uit categoriën die geen 'echt' geweld zijn. Schelden is wel voorbeeld van agressie, maar het is geen fysiek geweld. Ook dreigen, of niet meewerken aan een arrestatie, zijn geen vormen van fysiek geweld tegen politieagenten.
In onderstaand overzicht hebben we de cijfers uit elkaar gehaald. Alle vormen van geweld tegen agenten zijn samengenomen onder de term fysiek geweld. Ambtsdwang, bedreiging, belediging, discriminatie, diefstal, smaad, vernieling en wederspannigheid zijn aangemerkt als overig:
Een analyse van deze cijfers laat zien dat fysiek geweld tegen agenten ongeveer 20% uitmaakt van de totale cijfers. Fysiek geweld tegen agenten daalde licht in 2018 en nam daarna weer licht toe 2019 tot het niveau van 2017. Over de afgelopen jaren bleef fysiek geweld tegen politieagenten min of meer gelijk.
Fataal geweld tegen de politieVia deze link van het Parool krijg je een overzicht van agenten die overleden zijn door fysiek geweld vanuit burgers. Sinds het jaar 2000 zijn vier agenten om het leven gekomen als gevolg van geweld door burgers. Het laatste incident was in 2011 in Baflo. Dodelijk geweld tegen politieagenten is daarmee uitzonderlijk te noemen.
Onze visieGeweld tegen politieagenten is niet acceptabel. Het is teleurstellend dat geweld tegen agenten de afgelopen jaren niet afgenomen is. Het is daarentegen positief dat geweld tegen politieagenten de afgelopen jaren niet is toegenomen. De politie heeft echter in 2019 actief het beeld verspreid dat geweld tegen de politie toenam (persbericht van de politie). Landelijke kranten namen dat nieuws over: aantal meldingen van geweld tegen politie neemt met 10 procent toe (NRC) en geweld tegen politieambtenaren neemt alarmerend toe! (Telegraaf).
Tijdens het CAD #7 evenement hebben we de cijfers aan de politie voorlegd. Bekijk hier de samenvatting van dit gesprek (link):
Het beeld dat geweld tegen de politie toeneemt, zorgt er voor dat burgemeesters meer blauw op straat willen (NRC) en dat er draagvlak is voor een politie die stevig ingrijpt (Telegraaf). Dat leidt ertoe dat meer Tweede Kamerleden voor een ruimere geweldsinstructie zijn (CAD) en dat agenten meer geweldsmiddelen krijgen, zoals een taser (CAD) of een uitschuifbare wapenstok (CAD). Dit draagvlak berust op een onjuiste voorstelling van zaken. Deze uitzending van Medialogica laat dit goed zien (link).