Kans op celstraf is groter voor Antilliaanse en Marokkaanse Nederlanders dan voor Afro-Amerikanen in de VS.
Gepubliceerd: 13 Sep 2018
Onderzoek 1In deze studie (gepubliceerd op Controle Alt Delete) werd onderzocht of jongeren die aangeven een strafbaar feit gepleegd te hebben, ook in beeld zijn bij de politie. Het gaat hier dus om allemaal mensen (van welke afkomst dan ook) die zeggen strafbare feiten te plegen. De uitkomst: heb je een migratieachtergrond, dan ben je 5.6 keer vaker verdacht.
Simpel gezegd met een voorbeeld á la Rutte: twee vrienden, Mark en Mohammed, stelen samen een paar Nikes bij de Footlocker. Dan heeft Mohammed een 5.6 keer grotere kans dat hij daarvoor als verdachte van de diefstal wordt aangemerkt. Dus de Mohammeds, Marchiano's en anderen verdwijnen 5 keer vaker in de strafrechtketen.
Onderzoek 2Bij dit onderzoek (gepubliceerd in het Tijdschrift voor Criminologie) werd onderzocht hoeveel jongeren in de cel terecht komen, nadat ze als verdachte zijn aangemerkt. De conclusie: Marokkaans-Nederlandse verdachten hebben een 12 keer grotere kans om in de cel gezet te worden dan autochtone verdachten. Voor Antilliaans-Nederlandse jongeren is de kans 10 keer groter. De onderzoekers noemen dit verschil in kans disproportioneel (ongelijkmatig). De onderzoekers vergelijken dit getal met de Verenigde Staten en concluderen dat de disproportionaliteit groter is in Nederland. De kans voor voor een Afro-Amerikaan om gedetineerd te worden is 4 keer groter dan voor witte Amerikanen. Marokkaanse en Antilliaanse Nederlanders verkeren wat dat betreft in een slechtere situatie dan de Afro-Amerikanen in de VS.
(tekst gaat verder onder afbeelding)
Wat nu?
Politie en justitie moeten iedereen gelijk behandelen, maar dat (b)lijkt niet te lukken. Feit blijft: als je een migratieachtergrond hebt, heb je een grotere kans om als verdachte gezien te worden. En als je eenmaal verdachte bent én je hebt een migratieachtergrond, heb je vervolgens een grotere kans om opgesloten te worden.
Transparantie
De onderzoekers noemen etnisch profileren als een van de mogelijke oorzaken. Ze verwijzen daarbij naar de discriminatietest met fietsen die wij voor 'Zwart als Roet' van Sunny Bergman hebben uitgevoerd. Het is logisch om hiernaar te kijken: de strafrechtketen begint bij politiecontact. Als daar, in die eerste interactie, dezelfde kansverschillen zichtbaar zijn, hebben we een logisch aanknopingspunt voor verbetering. Om te beginnen moeten politie en justitie zich transparant opstellen. Zij moeten de relevante data ter beschikking aan wetenschappers om hier verder onderzoek naar te doen.