Wat is er gebeurd?
Een Turks-Nederlands gezin uit Giethoorn heeft het afgelopen jaar te maken gehad met ernstige discriminatie. Het Overijsselse dorp, dat jaarlijks door ruim een miljoen toeristen wordt bezocht, voelt niet langer veilig voor de alleenstaande moeder en haar zoon, zo vertelt zij aan Zembla. In de uitzending is te zien dat jongeren kastanjes tegen de ramen gooien, tegen de deur aantrappen en tot zes keer toe de spiegel van de auto trappen. Ze roepen daarbij “ga terug naar je eigen land”, k*nkerturk en k*nkermarokkaaan. De moeder vreest voor het leven van haar zoon, die in de vierde klas van het gymnasium zit.
Wat deed de politie ertegen?
Zembla besteed veel aandacht aan het optreden van de politie. De politie doet de gebeurtenissen eerst als overlast. Wanneer de politie even later wel een onderzoek opent, wordt dat snel weer gesloten vanwege gebrek aan bewijs. Als de moeder een USB stick met beeldmateriaal inlevert, zegt de politie in eerste instantie dat ze het niet ontvangen hebben – later erkent de politie de USB stick wel ontvangen te hebben, maar zijn de beelden zoek.
Uiteindelijk voert de politie, na aandringen van de moeder, een stop-gesprek met de jongeren. Dit resulteert in een ‘waarschuwing’ aan het adres van een van de jongens. Aan de telefoon doet de politie richter de moeder de racistische opmerkingen af als kattenkwaad en als grapjes. Geen van de betrokken jongeren wordt vervolgd. De politie negeerde bovendien een richtlijn rondom het opnemen van aangiftes over discriminatie. Volgens het OM waren de aangiftes zelfs niet in beeld bij de officier van justitie.
Wat zegt de buurt?
Zembla interviewt meerdere mensen uit het dorp. Een van de jongeren uit de groep bevestigt tegen Zembla dat mensen uit de buurt onder elkaar zeggen “kut-buitenlanders”, “kut-islam” en “brandt de islam dood”, en dat ze daarom zo’n vrouw daar weg willen hebben. Een ouder zegt tegen Zembla dat er inderdaad een kleine groep Giethoornse jongeren is met racistische denkbeelden die de familie lastig vallen.
Conclusie
De politie, het Openbaar Ministerie en de gemeente traden niet op tegen de discriminerende uitingen. Instanties lieten het afweten, onder andere omdat ze het gedrag niet als racisme herkenden. De politie heeft tot twee keer toe geweigerd om aangifte op te nemen en de gemeente reageerde niet op noodkreten. Het Openbaar Ministerie heeft niemand voor de rechter gebracht.
Onze visie
Zembla brengt in beeld dat de politie het doen van aangifte actief belemmerde, discriminerende pesterijen en racistische opmerkingen bagatelliseerde en bovendien loog over het ontvangen van bewijsmateriaal omdat ze het kwijt waren geraakt. De moeder en zoon voelen zich buitengewoon onveilig. De camerabeelden die Zembla toont, laten zien dat deze zorg terecht is.
Deze uitzending moet een belangrijk aanknopingspunt zijn voor de Nederlandse politie en het Openbaar Ministerie om structurele verbeteringen door te voeren. Hierbij kan zowel gekeken worden naar de richtlijnen, als de personen die betrokken waren bij het niet opvolgen van de richtlijnen. Het falen van de politie Oost-Nederland om een politie voor iedereen te zijn, moet diepgravend onderzocht worden.
Tot slot: De strafrechtelijke norm m.b.t. discriminatie-uitingen moet opnieuw tegen het licht gehouden worden. Het is niet te verkopen dat termen als k*nkerturk en k*nkermarokkaan niet gezien worden als discriminatie. In andere zaken waar wij mensen in bijstaan horen we dat ook vaak over het n-woord en terminologieën die verwijzen naar moslims of de Islam.
Terugkijken
Oprotten uit Giethoorn was op donderdag 3 februari 2022 om 20.30 te zien op BNNVARA en is hier terug te kijken.